Anal Fistül Tedavisi

Anal Fistül Genel Bilgiler

Fistül tanım olarak iç organların kendi arasında ve ya iç organlar ile vücut yüzeyi arasında gelişen, küçük tünelcikler şeklinde anormal yapılardır. Anal fistülde ise bu durum anal kanal ile cilt arasında oluşan bir kanal olarak ortaya çıkar. Hastalıkla hemen her zaman anal bölgede gelişen bir apseyi takiben başlar.  Bu bağlamda anal apselerin daha başlangıç aşaasında etkin bir biçimde tedavi edilmeleri anal fistül gibi tedavisi oldukça zahmetli olan bu hastalığın da gelişimini azaltır.

Anal fistül hastaları sıklıkla makatta sürekli-künt bir ağrı hissi, dışkılama esnasında iltahap veya kan gelmesi, kötü-kokulu akıntı ve kaşıntı hissinden müzdariptirler. Kendiliğinden iyileşmelezler ve cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyarlar.

Anal fistüllerin tanısı, konu hakkına tecrübeli Genel Cerrahi Uzmanları tarafından muayene esnasında konur. Anal Fistül Tiplendirilmesi-Evrelemesi için MR, Endo Anal Ultrasound gibi  tetkiklere ihtiyaç duyulmaktadır.

Anal fistüllerin yaklaşık %70’i anal sfinkterler ile sınırlı ilişkisi olan “basit” olarak nitelenen tipdedirler. Ancak unutulmamalıdır ki tedavinin şeklini belirleyecek olan bu tiplendirme mutlaka dikkatle ve görüntüleme yöntemleri kullanılarak yapılmalıdır.  Anal Fistüller %30 oranında ise kompleks olup bunların tedavisinde setondan lazer gibi sofistike yöntemlere kadar bir çok alternatif vardır. Tedavide ana amaç büyük abdest tutmayı sağlayan kaslara hasar verilmemesi olmalıdır.

Anal fistül hastalığının tedavisi uzun ve sabır gerektirmesi, bu süreç içerisinde büyük abdest tutmayı sağlayan kaslara hasar verme olasılığı bulunması gibi nedenlerden dolayı bu konuda tecrübeli Genel Cerrahi Uzmanları tarafından güncel yöntemlerle tedavi edilmelidir. Konu ile ilgili bir videoyu sitemizin videolar bölümünden izleyebilirsiniz.

Anal Fissür Mü? Anal Fistül Mü?

Anal Fissür ve Anal Fistül: Kelime olarak birbirine çok benzeyen ama gerçekte birbirinden çok farklı iki hastalık. Anal fissür ve Anal fistül nedir? sorusuna Prof. Dr. İlker Sücüllü cevaplandırıyor.

Anal Fistül Nedir?

Makatın iç bölümü (Anal kanal) ile cilt arasında, sıklıkla bir enfeksiyon (apse) sonrası gelişen anormal tünellerdir.

Anal Fistül Belirtileri

Anal fistül anal apsenin kronik formudur. Hastalığın en önemli belirtisi makat bölgesinde oluşan akıntılar ve ağrılardır. Mevcut duruma bu tünelin tıkanması durumu da eklendiğinde apse ortaya çıkabilir ve bu kez şiddetli anal ağrı ve ateş de belirtilere eklenebilir.

Anal Fistül Tanısı

Anal fistülde tanı, direk bakı yani muayene ile kolaylıkla konabilir. Ancak hastalığın evresini (ne derece ilerlediğini) anlayabilmek için yardımcı görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulmaktadır.

Anal Fistül Tedavisi

Anal fistülün tedavisi cerrahidir. Burada dikkat edilmesi gereken çok fazla cerrahi seçenek içerisinden hasta ve hastalığın o anki evresine uygun ne tip cerrahi uygulamanın önerileceğidir.

Nadir Görülen Anal Fistül Sebepleri

İltahabi (İnflamatuar) Bağırsak Hastalıkları: Crohn ve Ülseratif Kolit, bağırsak sistemini tutan aralıklarla aktifleşme ve iyileşme dönmeleri görülen kronik hastalıklardır. Anal fistül özellikle crohn hastaları arasında görülebilmekte ve bazen bu hastalığın ilk belirtisi olarak da ortaya çıkabilmektedir.

Travmatik Yaralanmalar ya da Geçirilmiş Ameliyatlar Sonrası: Anal bölgede oluşan travmalar sonrası yara iyileşme sürecinin doğru yönetilmemesi durumunda anal fistüller ortaya çıkabilir. Bu durum bazen anal fistül dışında yapılan anal bölge cerrahilerinden (hemoroid / anal fissür gibi nedenlerle) sonra da görülebilir.

Seksüel Yolla Bulaşan Hastalıklar: Anal ilişki ile bulaşan hastalıklardan sonra da anal fistül gözlenebilmektedir.

Radyoterapi Sonrası: Aşağı yerleşimli rektum tümörlerinin tedavisinde kullanılan radyoterapilerden sonra da bazen anal fistül görülebilmektedir. 

Anal Bölge Yerleşimli Tüberküloz: Anal bölge yerleşimli tüberküloz vakalarında da anal fistül görülebilmektedir.

Rektovajinal Fistül Nedir?

Makat ile cilt arasında oluştuğunda anal fistül dediğimiz durumun bu kez kadın hastalarda makat ve vajen arasında oluşmuş olan haline rektovajinal fistül ismi verilmektedir.

Perianal Fistül Nedir?

Perianal fistül veya anal fistül aynı hastalığı tarif etmek için kullanılan isimlerdir. Sıklıkla makat cildi üzerinde, anal kanal yakın bir bölgede, ağrılı bir apse dönemi (ya kendiliğinden drene olması ile ya da ameliyat ile boşaltılması) sonrasında ortaya çıkan sürekli akıntılı iyileşmeyen sivilceye benzer bir durumdur. Hastalığın kendiliğinden geçmemesi ve kronik bir hal almasının en büyük nedeni cilt ile anal kanal arasında oluşan anormal bir tünel bulunmasıdır. Bu tünel anal kanal kasları arasından geçmektedir. Tedavi esnasında bu kasların zarar görmemesine azami özen gösterilmesi gerekmektedir.

Perianal Fistül Çeşitleri

Perianal fistüller makatın hemen etrafındaki kas yapısı ile olan ilişkilerine göre isimlendirilirler. Günlük pratiğimizde en sık gördüğümüz perianal fistüller kaslar ile ilişkisi minimal ya da hiç olmayan Basit fistüller, sadece iç makat kasının içerisinden geçerek anal kanala ulaşan

İntersfinkterik fistüller, her iki kas yapısını da geçerek anal kanala ulaşan Transsfinkterik fistüllerdir. Bunların dışında yönetilmesi oldukça güç Suprasfinkterik (tüm anal kanal kaslarını içine alan) ve Ekstrasfinkterik (rektumun anormal bir lokasyonundan rektuma açılan) fistüller de bulunmaktadır.

Anal fistül hastalığı nedir?

Makat ile cilt arasında oluşan anormal tünellere anal fistül ismi verilmektedir.

Anal fistül tehlikeli mi?

Evet, eğer hastalık uzun süre tedavi edilmezse oluşan kronik enfeksiyonlar hastanın ciddi şekilde sağlığını tehdit edebilmekte ve ile makat kasları tahrip olabilmektedir.

Fistül tedavisinde kullanılan ilaçlar nelerdir?

Akut enfeksiyon durumlarında antibiyotik tedavisi mevcut durumun yatışmasında kullanılabilir. Ancak hastalığın kesin tedavisi cerrahidir.

Anal fistül kendiliğinden kapanır mı?

Hastalık bazen sessiz bir şekilde (akıntının minimal olduğu ağrının oluşmadığı) ilerleyebilir. Bu durum hastalar tarafından iyilik olarak değerlendirilebilir ancak kısa-orta vadede fistül yeniden açılacaktır yani anal fistül kendiliğinden kapanmaz.

Makattan gelen iltihap neden olur?

Birçok farklı hastalıkda makat içerisinden iltahap gelebilmektedir. Anal fistül hastalığı özelinde ise burada ortaya çıkan anormal tünelin bir ucu da makat içerisinde bulunur. Bu durumda da genellikle dış uçtan olan akıntı-iltahaplanma bazı durumlarda makattan da gelebilmektedir.

Perianal fistül tedavi edilmezse ne olur?

Hastalık, oluşacak anal apse-fistül (akut-kronik form) atakları seyreder. Bu ataklar makatın hemen etrafında bulunan oldukça hassas bir mekanizma ile çalışan makat kaslarını ciddi bir şekilde tahrip olmasına neden olur.

Perianal fistül ameliyatı nasıl yapılır?

Perianal fistülde birçok ameliyat yöntemi tarif edilmiştir. Burada odaklanılması gereken nokta hastalığın hangi evrede (makat kasları ile olan ilişkisi) olduğudur. Eğer doğru bir sınıflama yapılmamışsa uygulanacak tedavi ne olursa olsun sonuç başarısız olacaktır.

Perianal fistül nüksü nedir?

Hastalığın doğru bir şekilde tedavi edilmemesi durumunda başlangıçta bulunan şikayetlerin yeniden ortaya çıkmasına perianal fistülde nüks (yineleme) ismi verilir.

Fistül ameliyatı olmazsam ne olur?

Makat bölgesinde oluşacak ve sosyal konforu oldukça kötü etkileyen akıntı ve buna bağlı kötü koku yakınmalarının devam eder ve hastalık kronikleşir. Uzun dönemde makat apsesi ve büyük abdest tutamama gibi yakınmalar da meydana gelebilir.

Fissür ve fistül arasındaki fark nedir?

Fonetik olarak birbirine çok benzeyen bu iki hastalık gerek oluş mekanizmaları gerekse de tedavi farklılıkları nedeniyle birbirlerinden tamamen farklıdırlar. Fissür çatlak anlamına gelmektedir ve sıklıkla makat kasında aşırı kasılma durumu vardır. Fistül ise cilt ile anal kanal arasında olan anormal bir bağlantı anlamına gelmektedir.